Çinli yapay zeka şirketi DeepSeek’in yeni AI modeli R1, daha az gelişmiş çipleri kullanmasına ve daha az enerji tüketmesine rağmen OpenAI ile aynı seviyede performans gösterdiğini iddia ederek sektörde büyük yankı uyandırdı.
DeepSeek’in Çığır Açan Başarısı
DeepSeek’in ortaya çıkışı, ABD’nin en gelişmiş çiplere erişim konusundaki kısıtlamalarına rağmen, Çin’in yapay zeka yarışında ABD’yi geçmiş olabileceğine dair endişeleri artırdı. Şirket, daha düşük maliyetli donanımla yüksek performans elde etmeyi başararak, küresel AI pazarında dengeleri değiştirme potansiyeli gösteriyor.
Çin hükümeti geçen hafta 60 milyar yuan (8.2 milyar dolar) değerinde bir AI yatırım fonu oluşturarak, ABD’nin yeni çip ihracat kısıtlamalarına karşı hamlesini yapmış oldu. Bu hamle, Çin’in 2030 yılına kadar yapay zeka alanında dünya lideri olma hedefinin önemli bir parçası.
Çin’in Öne Çıkan AI Modelleri
Alibaba Cloud’un Qwen-2.5-1M: E-ticaret devi Alibaba’nın açık kaynaklı AI serisi, uzun sorguları kolayca işleyebilen ve daha derin sohbetler gerçekleştirebilen özelliklere sahip. Özellikle otomotiv, bankacılık ve perakende sektörlerinde yaygın kullanılıyor.
Baidu’nun Ernie Bot 4.0: Çin’de halka açık olarak sunulan ilk AI sohbet botu olan Ernie, Haziran 2024 itibariyle 300 milyondan fazla kullanıcıya ulaştı. ChatGPT benzeri özelliklere sahip olan bot, metin tabanlı görüntü üretimi de yapabiliyor.
ByteDance’in Doubao 1.5 Pro: TikTok’un ana şirketi tarafından geliştirilen model, aylık 60 milyon aktif kullanıcıya sahip. ByteDance, modelinin ChatGPT-4o’dan daha iyi bilgi tutma, kodlama ve Çince dil işleme yeteneklerine sahip olduğunu iddia ediyor.
Moonshot AI’ın Kimi k1.5: 3 milyar dolardan fazla değerlemeye ulaşan Pekin merkezli startup’ın modeli, matematik, kodlama ve görsel-metin anlama konularında OpenAI o1 modeliyle rekabet edebilecek seviyede performans gösteriyor.
Çin’in AI Stratejisi
Çin, yapay zeka alanındaki liderlik yarışında önemli adımlar atıyor. Ülke, ileri düzey çip üretim kapasitesini geliştirmek için yarı iletken endüstrisine büyük yatırımlar yapıyor. Yetenek programları ve teşviklerle AI uzmanlarını çekmeye çalışıyor, AI akademileri açmayı ve ilk-ortaöğretim müfredatlarına AI eğitimini dahil etmeyi planlıyor.
Aynı zamanda Çin, AI’ın güvenlik, gizlilik ve etik konularını kapsayan düzenlemeler getirerek sektörün gelişimini kontrol altında tutmaya çalışıyor. Ülkenin Komünist Partisi, AI modellerinin ele alabileceği konular üzerinde sıkı bir kontrol mekanizması uygulayarak, teknolojinin kullanımını ulusal çıkarlarla uyumlu hale getiriyor.
